Mình là thế hệ đầu tiên trong gia đình làm việc tại nước ngoài
- Ngọc Phạm
- Mar 22
- 8 min read
Updated: Apr 6

Mình là Châu, hiện tại mình đang làm công việc Product Designer tại Ireland. Sắp tới, mình dự định sẽ chuyển việc và sinh sống tại UK
Trước đây, mình theo học ngành Graphic Design tại Ireland. Hai năm học đầu tiên mình dốc sức tập trung hoàn toàn vào việc học. Đến cuối năm 2, mình bắt đầu suy nghĩ nghiêm túc về tương lai và đặt câu hỏi: "Mình muốn ở lại Ireland, nhưng làm sao để có thể ở lại?" Khi tìm hiểu thị trường việc làm, mình nhận thấy hầu hết các công ty thiết kế, đặc biệt là các agency lớn, đều ghi rõ rằng họ không tuyển người non-EU. Điều đó khiến mình nhận ra con đường phía trước không hề dễ dàng.
Ngoài ra, đặc thù của Graphic Design thiên về tính sáng tạo, trong khi mình có nền tảng về tư duy logic. Khi tìm hiểu, mình biết đến UX/UI Design, một lĩnh vực kết hợp giữa thiết kế và tư duy hệ thống. Đúng lúc đó, COVID-19 bùng phát, và mình quyết định quay về Việt Nam và gap-year.
Chặng đường khám phá UX/UI Design
Trong thời gian gap-year, mình tìm hiểu UX/UI ở Việt Nam, mình biết đến chương trình UXMP, nơi kết nối mentor và mentee. Đó cũng là năm đầu tiên chương trình diễn ra, và mình được anh Linh phỏng vấn. Trải nghiệm đó giúp mình nhận ra rằng UX/UI Design thực sự phù hợp với mình—một ngành yêu cầu tư duy logic nhiều hơn, không hoàn toàn cảm tính như Graphic Design.
Sau 1 năm gap-year, mình quay lại Ireland để tiếp tục học chương trình năm 3. Năm này là cột mốc quan trọng vì trường có chương trình thực tập, và mình hiểu rằng điều này ảnh hưởng rất lớn đến việc tìm việc sau tốt nghiệp. Vì vậy, ngay từ đầu năm học, mình đã chủ động tìm kiếm cơ hội thay vì chờ đến cuối năm khi trường hướng dẫn.
Mình tham gia Career Fair của trường và gặp một Recruiter từ công ty mà hiện tại mình đang làm việc. May mắn là do COVID-19, sự kiện diễn ra theo hình thức 1-on-1, nên mình có cơ hội trò chuyện trực tiếp với cô ấy.
Ban đầu, khi mình hỏi về internship UX tại công ty, cô ấy trả lời là không có. Nhưng cô ấy hứa sẽ kiểm tra lại với đồng nghiệp. Sau đó, mình chủ động follow-up trên LinkedIn. Hai tuần sau, cô ấy liên hệ lại và thông báo rằng công ty quyết định tuyển thực tập sinh cho team Design năm nay, và hỏi liệu mình có hứng thú không.
Cùng thời gian đó, mình cũng đăng ký một chương trình mentorship ở UK, nơi mình được kết nối với một mentor. Ban đầu, mentor đầu tiên từ chối vì không có chuyên môn về UX/UI. Sau đó, mình được ghép với một mentor khác—một Senior Developer.
Dù không phải chuyên gia UX/UI, anh ấy có kinh nghiệm tuyển dụng và hiểu những kỹ năng mà entry-level candidates cần có. Anh ấy giúp mình chỉnh sửa CV để gây ấn tượng với nhà tuyển dụng và chuẩn bị kỹ năng phỏng vấn.
Từ thực tập sinh đến nhân viên chính thức
Trong quá trình phỏng vấn, mình cũng áp dụng một chiến lược quan trọng mà mentor gợi ý: Kết nối với những người trong công ty để tìm hiểu môi trường làm việc.
Mình chủ động liên hệ với các Associate-level Designers trong công ty, xin 10-15 phút để trò chuyện. Nhờ đó, mình hiểu hơn về công ty và ngành, đồng thời xây dựng mối quan hệ. Thật bất ngờ, một trong những người mình từng trò chuyện sau này lại trở thành đồng nghiệp trực tiếp của mình trong team.
Sau vòng phỏng vấn với Hiring Manager, mình nhận được feedback rất tốt và có offer thực tập. Sau kỳ thực tập, mình hỏi về cơ hội tiếp theo và được thăng cấp lên Associate. Đến năm nay, mình lại tiếp tục được promote lên một level cao hơn.
Quyết định chuyển định hướng từ Ireland sang UK
Là một người đã từng trải qua nhiều nền văn hóa khác nhau, mình cảm thấy dễ kết nối với những người có chung trải nghiệm. Ở Ireland, dù đã sống 7 năm tại Galway và có những người bạn địa phương, nhưng đây vẫn là một thành phố nhỏ. Mình muốn khám phá một nơi rộng lớn hơn, nhiều cơ hội hơn.
Mình cũng từng đến UK nhiều lần và rất thích môi trường ở đó. Khi tìm hiểu về thị trường việc làm tại London, mình nhận ra đó là một môi trường đầy cạnh tranh với rất nhiều nhân tài. Chính điều này lại trở thành động lực lớn đối với mình—một cơ hội để thử thách bản thân và phát triển hơn nữa. Mình còn trẻ, nếu không tận dụng giai đoạn này để phát huy tối đa tiềm năng, thì còn chờ đến khi nào?
Mình hiểu rằng để thành công ở đó, cần có sự kiên trì và quyết tâm rất lớn. Và khi đã xác định được đây là lý do cốt lõi, việc cam kết với hành trình này trở nên rõ ràng và dễ dàng hơn.

Rào cản đầu tiên
Theo mình, thị trường việc làm ở Ireland và UK có nhiều điểm tương đồng. Tuy nhiên, mức độ cạnh tranh ở UK cao hơn đáng kể, và mình chỉ thực sự nhận ra điều này khi bắt đầu chỉnh sửa CV và chuẩn bị phỏng vấn.
Trước đây, CV của mình chủ yếu được dùng để ứng tuyển internship, nên chưa yêu cầu quá nhiều yếu tố nâng cao. Khi tham gia khóa học và nhận feedback từ mentor, mình mới thấy rằng standard CV tại UK đòi hỏi nhiều hơn thế. Không chỉ liệt kê công việc đã làm, mà còn cần kể một câu chuyện rõ ràng, nhấn mạnh vào impact của mình trong từng vai trò.
Điều này khiến mình nhận ra sự khác biệt lớn giữa hai thị trường: Ở UK, chỉ có kinh nghiệm thôi là chưa đủ—bạn phải biết cách trình bày sao cho thu hút và thể hiện giá trị của mình một cách rõ ràng, có số liệu và minh chứng cụ thể.
Động lực đăng ký khóa học
Mình và chị mình thuộc thế hệ đầu tiên trong gia đình học tập và làm việc ở nước ngoài. Chị mình từng học đại học ở Mỹ, còn mình học tại Ireland. Cả hai đều nhận ra rằng khi là người tiên phong, có rất nhiều "blind spots"—những điểm mù mình chưa biết. Vì vậy, tụi mình luôn đề cao việc học hỏi từ những người đi trước.
Khi quyết định chuyển hướng sự nghiệp sang UK, mình hiểu rằng mình cần một mentor để giúp mình nắm rõ thị trường việc làm, sự khác biệt giữa UK và Ireland, cũng như cách định hướng con đường sự nghiệp một cách hiệu quả.
Bên cạnh đó, vì mình đang làm việc tại một công ty tốt với nhiều cơ hội phát triển, đôi khi chính sự ổn định này lại khiến mình thiếu động lực để bước ra khỏi vùng an toàn. Đăng ký khóa học không chỉ giúp mình trang bị kiến thức mà còn tạo accountability, buộc mình phải cam kết với mục tiêu đã đặt ra.
Sau khi hoàn thành khóa học Job Hunt Essentials, mình nhận ra nó mang lại nhiều insight quan trọng về thị trường UK. Trước đây, mình chỉ nghe nói về sự cạnh tranh khốc liệt—nhiều bạn đã nộp hàng trăm, thậm chí hàng ngàn hồ sơ—nhưng chưa thể hình dung rõ ràng. Nhờ khóa học, mình không chỉ hiểu được mức độ cạnh tranh mà còn biết cách tối ưu hồ sơ để thực sự nổi bật giữa đám đông.
Bài học ấn tượng
Trong suốt khóa, mình đã có nhiều khoảnh khắc ấn tượng, đặc biệt là khi được lắng nghe những chia sẻ thực tế từ các anh chị mentor. Một trong những bài học đáng nhớ nhất là về Cover Letter.
Trước đây, mình từng viết Cover Letter nhưng không biết cách làm sao để nó thực sự nổi bật. Mình đã thử dùng Chat GPT để tạo một bản rất chung chung và gửi đi, nhưng không nhận được phản hồi nào từ nhà tuyển dụng. Khi tham gia khóa học, mình học được cách viết Cover Letter mang tính cá nhân hóa, gắn liền với câu chuyện của bản thân và tạo sự kết nối với recruiter. Điều này giúp mình tự tin hơn khi ứng tuyển.
Về CV, mình cũng nhận ra rằng chỉ liệt kê công việc đã làm là chưa đủ. CV ở thị trường Anh cần có storytelling và thể hiện được impact của mình trong công việc thông qua số liệu và kết quả cụ thể. Mình được mentor hướng dẫn cách chọn lọc thông tin từ job description (JD) để điều chỉnh CV sao cho phù hợp với từng vị trí ứng tuyển. Điều này giúp mình hiểu rằng mỗi CV cần được tailor-made thay vì chỉ có một bản duy nhất để gửi hàng loạt.
Ở phần phỏng vấn, dù đã biết về phương pháp STAR trước đó, nhưng qua khóa học, mình nhận ra cách mình trình bày vẫn còn thiếu sự rõ ràng. Mentor không chỉ hướng dẫn cách kể chuyện logic mà còn giúp mình làm sao để người nghe có thể hiểu ngay lập tức và thậm chí cảm thấy ấn tượng.
Một điểm khác mình thấy rất hữu ích là về Unique Selling Point (USP)—điều khiến mình khác biệt so với ứng viên khác. Trước đây, mình chỉ xác định USP dựa vào feedback từ Manager trong công ty. Nhưng sau khóa học, mình biết cách tự phân tích, nhìn nhận lại bản thân một cách sâu sắc hơn để xây dựng USP thực sự thuyết phục.
Mentor không viết CV hộ mà hướng dẫn cách chọn điểm nhấn từ JD để đưa vào phần Mục tiêu. Nhờ đó, mình học được cách tự chỉnh sửa CV về sau. Feedback không chỉ dừng lại ở nhận xét tốt hay chưa tốt, mà còn bao gồm những câu hỏi giúp mình tự phản tư, hiểu rõ hơn về cách điều chỉnh hồ sơ sao cho phù hợp với từng vị trí. Điều này không chỉ giúp cải thiện CV mà còn rèn luyện tư duy chiến lược trong ứng tuyển việc làm.

Kế hoạch sắp tới
Hiện tại, mình đã bắt đầu chỉnh sửa CV, bổ sung các số liệu cụ thể để thể hiện rõ impact của mình. Mình cũng áp dụng một số nguyên tắc từ CV để tối ưu portfolio, vì đây là một yếu tố quan trọng trong ngành của mình. Tuy nhiên, mình vẫn chưa có cơ hội áp dụng nhiều vào quá trình phỏng vấn do chưa thực sự nộp hồ sơ, vì công việc hiện tại khá bận rộn.
So sánh trước và sau khi học, mình thấy sự khác biệt lớn nhất chính là mức độ tự tin. Trước đây, mình biết các thông tin một cách rời rạc, nhưng khóa học đã giúp mình hệ thống lại toàn bộ quy trình tìm việc một cách rõ ràng và chiến lược hơn. Giờ đây, mình không còn cảm giác "chắp vá" từng phần nữa, mà thay vào đó là một lộ trình bài bản từ CV đến interview.
Nhìn lại hành trình vừa qua
Khi nhìn lại hành trình của mình trong 10 năm qua, mình nhận ra rằng mình đã đạt được những điều mà phiên bản của mình 10 năm trước từng mơ ước. Điều đó khiến mình tự hào, nhưng đồng thời cũng đặt ra câu hỏi: Mình muốn đạt được điều gì trong 10 năm tới?
Trong thời gian tới, ưu tiên lớn nhất của mình vẫn là tìm kiếm công việc phù hợp tại UK. Tuy nhiên, mình nhận ra rằng quản lý thời gian sẽ là một thách thức lớn. Công việc hiện tại bận rộn hơn năm ngoái, nên mình cần có chiến lược hợp lý để cân bằng giữa công việc và quá trình tìm việc.
Mình đang cố gắng dành ra một ít thời gian mỗi ngày—dù chỉ là đọc JD, điều chỉnh CV hay chuẩn bị cho phỏng vấn—thay vì dồn hết vào cuối tuần. Điều này giúp mình duy trì tiến độ mà không bị quá tải.
Mình tin rằng với những gì đã học được, cùng sự chuẩn bị kỹ lưỡng, mình sẽ sớm đạt được mục tiêu mong muốn.
Comentários